Relacje to bardzo trudny do zdefiniowania temat. Tworzenie długoletniego związku wymaga od partnerów ciągłej pracy i zaangażowania. Każdy z partnerów czasami poświęca swoje racje bądź przekonania na rzecz dobrego samopoczucia drugiej osoby. Często to właśnie kompromis jest uważany za niezbędny aspekt każdego szczęśliwego związku.
W psychologii istnieje wiele teorii miłości. Każda z nich pomaga zrozumieć co jest potrzebne do zbudowania trwałej relacji. To co je łączy to fakt, że w miłości wszystko jest możliwe, jeśli tylko partnerzy będą się starać.
Choć istnieje wiele recept na udaną relacje, dla wielu par przychodzi moment, w którym coś zaczyna się psuć. W natłoku obowiązków i problemów często partnerzy oddalają się od siebie. Brak czasu i ciągłe zmęczenie powoduje, że dwie niegdyś bliskie sobie osoby coraz więcej wolnych chwil spędzają osobno, a rozmowa ogranicza się do wymiany informacji. Pojawia się coraz mniej bliskości fizycznej, zainteresowania drugą osobą, jej życiem i emocjami.
Kryzys obojętności
Kryzys w związku to więc problem dość powszechny. Najczęściej kojarzy się z awanturami i krzykiem. Natomiast częstą przyczyną kryzysu jest obojętność w związku, która pojawia się stopniowo i po cichu. Coraz mniej bliskości, głębokich rozmów i dbania o drugą osobę oddala partnerów i rozluźnia więź między nimi.
Obojętność pojawia się zazwyczaj w momencie, kiedy stały i stabilny związek daje poczucie pewności, że partner będzie obok. Często dotyczy związków, które trwają już jakiś czas.
Przyczyny obojętności w związku
Ślub, dzieci, wspólny kredyt to czynniki, które nierzadko powodują, że obecność drugiej osoby staje się oczywistością. To poczucie normy daje złudne wrażenie, że niezależnie od sytuacji stan rzeczy się nie zmieni. Dlatego często w takich momentach partnerzy zapominają o dbaniu o siebie nawzajem. Pojawia się coraz mniej drobnych gestów, miłych słów, a zaangażowanie stopniowo słabnie.
Zmniejsza się również zainteresowanie partnerem. Początkowa fascynacja drugą osobą skłania do okazywania jej swoich uczuć, czynienia miłych, choćby drobnych, gestów i deklarowania uczuć. Z czasem ciekawość i uważność jest mniejsza, bo coraz mniej jest niewiadomych. Partnerzy znają swoje nawyki, poglądy, reakcje w trudnych sytuacjach. Wówczas łatwiej skupić się na wadach i trudnościach, niż pozytywnych cechach.
Inne przyczyny obojętności to:
- brak dbania o bliskość fizyczną – taka sytuacja prowadzi do zwiększania dystansu i sprzyja obojętności
- strach przed odrzuceniem – osoby, które mają złe doświadczenia w obawie nie pozwalają sobie na pełne zaangażowanie, które z czasem prowadzi do obojętności w związku
- inna siła uczucia bądź jego brak– zdarza się, że uczucia jednego z partnerów są mniejsze, wówczas zmniejsza się również poziom zaangażowania, często wstąpienie w związek jest decyzją, którą podpowiada racjonalne myślenie (np. zawarcie małżeństwa ze względu na ciąże)
- potrzeba niezależności – dla wielu osób jest to niezbędny element związku, jednak zbyt duży dystans może prowadzić do oddalania się od partnera,
- manipulacja – niektóre osoby decydują się na związek w celu osiągnięcia korzyści, często wybierają osobę, która wykazuje się dużym zaangażowaniem, szczególnie, gdy odczuwa jego brak ze strony drugiej osoby, wówczas manipulator wykazuje większą obojętność dla osiągnięcia swoich celów.
Moment krytyczny
Z upływem czasu obojętność w związku może stać się jeszcze większa. To prowadzi do sytuacji, w której jednemu z partnerów zupełnie przestaje zależeć. Wówczas towarzyszące wcześniej emocje, również te trudne jak złość czy żal, oraz zaangażowanie i miłość przestają istnieć. Obojętny partner nie zwraca uwagi na drugą osobę, pomija jej uczucia i potrzeby, nie słucha tego co mówi. Nie jest zainteresowany życiem drugiej osoby, tym gdzie i z kim spędza czas, jakie ma pasje i marzenia. Niegdyś pełen uczuć związek zaczyna ograniczać się do współdzielenia mieszkania, żyjących w jednym domu niezależnych lokatorów. Wspólne życie dzieje się bardziej obok siebie niż ze sobą.
Prowadzi to do momentu krytycznego, w którym brak jakichkolwiek emocji jest równoznaczny z brakiem szans na uratowanie relacji. W takim przypadku nie ma żadnej skutecznej psychoterapii, która mogłaby poprawić sytuację. Wynika to z faktu, że brak uczuć, emocji, zaangażowania i zainteresowania będzie wiązał się z brakiem chęci do pracy nad związkiem. Obojętnemu partnerowi będzie „wszystko jedno” co stanie się z tą relacją i drugą osobą, nawet jeśli podejmie ona decyzję o rozstaniu. Pozostanie niewzruszony na wszelkie rozmowy i działania, prowadzące do rozwiązania problemu.
Obojętność w związku a zakończenie związku
Trudno jednoznacznie określić moment, w którym lepsze dla partnerów jest rozstanie niż trwanie w niesatysfakcjonującym związku. Można jednak wskazać kilka oznak, które będą sygnałem do podjęcia tej trudnej decyzji. Wśród nich wyróżnia się takie zachowania jak:
- wykorzystywanie potrzeby przestrzeni jako ukrycie braku zainteresowania partnerem,
- brak potrzeby rozmowy z partnerem, dzielenia się z nim swoją codziennością,
- brak zainteresowania partnerem (gdzie spędza czas, z kim przebywa),
- podejmowanie decyzji bez względu na zdanie partnera,
- stawianie związku na niższym szczeblu w hierarchii.
Rozwiązanie problemu
Pierwszym i podstawowym krokiem w celu polepszenia sytuacji jest zdanie sobie sprawy z problemu. Bagatelizowanie swoich uczuć bądź uczuć partnera będzie wykazywać odwrotny efekt. Bez poznania przyczyny nie da się znaleźć sposobu na jej usunięcie.
Zatem niezwykle ważna jest rozmowa, w której partnerzy wyjaśnią sobie nawzajem co czują, jak widzą sytuację i czego im brakuje. Zdarza się bowiem, że osoba obojętna nie zdaje sobie z tego sprawy i wystarczy przedstawić jej swój punkt widzenia, aby ułatwić jej zmianę zachowania. Szanowanie prywatności i zgoda na czas dla siebie może być rozwiązanie dla osoby, której obojętność wynika z potrzeby przestrzeni dla siebie.
Istota zmiany
Wśród wielu sposobów na ratowanie związku, który doświadcza obojętności jest jeden aspekt, bez którego walka o związek nie ma prawa się udać. To gotowość i chęć obojga partnerów do pracy. Tworzenie związku między dwojgiem ludzi, nawet najbardziej różnych od siebie, uda się jedynie, gdy oboje będą tego chcieli.
Często dobrym rozwiązaniem może być terapia. Jeśli obojętność w związku jest wynikiem wewnętrznych lęków i przekonań dotyczących związku indywidualna terapia pozwoli zrozumieć stosowane mechanizmy i przepracować sytuacje, które wpłynęły na ich występowanie. W przypadku terapii par partnerzy będą w stanie lepiej się zrozumieć, poznać swoje uczucia i potrzeby oraz przepracować sytuacje z przeszłości, które mają wpływ na postrzeganie siebie nawzajem.
Jeśli jednak obojętność jednego partnera skutkuje brakiem zaangażowania i chęci podjęcia pracy nie da się takiej relacji uratować.
Pozytywny wniosek jest taki, że każdy związek ma szansę. Dotyczy to również bardzo konfliktowych związków. Praca obojga partnerów nad związkiem, często trudna i długotrwała, może przynieść pozytywne efekty i poznać partnera na nowo. Dzięki temu możliwe będzie zastąpienie obojętności zaangażowaniem, zainteresowaniem i bliskością. To z kolei może być przyczyną,dzięki której związek będzie jeszcze trwalszy.